مقالات و پژوهش هاروان شناسی و مشاوره
تکفرزندی در شهرها؛ پیامدهای روانی و اجتماعی کودکان و خانوادهها
تکفرزندی در خانوادههای شهری
در دهههای اخیر، گرایش خانوادههای شهری به داشتن تنها یک فرزند افزایش یافته است. روانشناسان هشدار میدهند که تکفرزندی، هرچند مزایایی مانند توجه بیشتر والدین دارد، میتواند تنهایی، وابستگی، فشار انتظارات والدین و کاهش مهارتهای اجتماعی را نیز به همراه آورد.
حمیدرضا روستایی
روانشناس
روانشناس
تکفرزندی میتواند موجب شود والدین توجه بیشتری به فرزند خود داشته باشند و منابع آموزشی، مراقبتی و رفاهی بیشتری را برای او فراهم کنند. این مسئله از دیدگاه رشد فردی و موفقیت تحصیلی کودک مثبت ارزیابی میشود.
به گزارش پایگاه خبری سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران، تمرکز والدین بر یک کودک، میتواند حمایت عاطفی ویژهای ایجاد کند و زمینه رشد عاطفی و اعتماد به نفس کودک را فراهم نماید. کودک تکفرزند غالباً تعامل کمتری با همسالان و خواهر و برادر دارد و فرصتهای طبیعی رقابت، همکاری و حل اختلاف محدود میشود که میتواند مهارتهای اجتماعی او را کاهش دهد.
تمرکز زیاد والدین گاهی به وابستگی بیش از حد کودک منجر میشود و انتظارات والدین نیز میتواند فشار روانی و اضطراب ایجاد کند. تکفرزندی نه تنها بر کودکان، بلکه بر والدین نیز تأثیر میگذارد. در دوران سالمندی، خانوادههای تکفرزند ممکن است با فشار مضاعف حمایت عاطفی، مالی و مراقبتی مواجه شوند که نیازمند برنامهریزی و آمادگی قبلی است.
راهکارهای کاهش پیامدهای منفی
- ایجاد تعادل میان محبت و استقلال کودک
- تشویق به فعالیتهای گروهی و تعامل اجتماعی
- آگاهسازی والدین درباره جنبههای روانی تکفرزندی
- برگزاری کارگاههای آموزشی و مشاورهای در مدارس و مراکز فرهنگی
- استفاده از رسانهها و شبکههای اجتماعی برای فرهنگسازی درباره چندفرزندی
- حمایتهای اقتصادی و آموزشی دولت برای تشویق به فرزندآوری
تکفرزندی در خانوادههای شهری یک پدیده دو وجهی است؛ هم میتواند فرصتهای رشد و توجه ویژه ایجاد کند و هم چالشهای روانی و اجتماعی به همراه داشته باشد. آگاهی والدین، آموزش مهارتهای اجتماعی و حمایتهای فرهنگی و اقتصادی، کلید مدیریت هوشمندانه این ساختار خانوادگی است.
انتهای پیام
